thuốc kê đơn
Thông tin thành phần |
Hàm lượng |
---|---|
Insulin Lispro |
100 IU |
Thuốc Humalog Kwikpen được chỉ định dùng trong các trường hợp sau:
Insulin lispro là chất tương tự insulin người tác dụng nhanh.
Hoạt tính chủ yếu của insulin lispro là điều hòa sự chuyển hóa glucose.
Ngoài ra, insulin có một số tác dụng đồng hóa và chống dị hóa trên nhiều loại mô khác nhau. Trong mô cơ, tác dụng này bao gồm làm tăng tổng hợp glycogen, acid béo, glycerol, protein và hấp thu acid amin, trong khi làm giảm phân giải glycogen, tái tạo glucose, tạo ceton, ly giải mỡ, dị hóa protein và sản xuất acid amin.
Insulin lispro có khởi phát tác dụng nhanh (khoảng 15 phút), vì vậy bệnh nhân có thể dùng thuốc gần sát với bữa ăn (trong vòng từ 0 - 15 phút khi dùng bữa ăn) so với insulin thường (trước 30 - 45 phút). Insulin lispro đạt được hiệu quả nhanh và thời gian tác dụng ngắn hơn (2-5 giờ) so với insulin người tác dụng ngắn.
Các thừ nghiệm lâm sàng ở những bệnh nhân bị đái tháo đựờng type 1 và type 2 cho thấy insulin lispro làm giảm mức độ tăng đường huyết sau bữa ăn so với insulin người dạng hòa tan.
Cũng giống như các chế phẩm insulin khác, thời gian tác dụng của insulin lispro có thể thay đổi tùy thuộc vào từng bệnh nhân hoặc các thời điểm khác nhau trên cùng một bệnh nhân, và phụ thuộc vào liều dùng, vị trí tiêm insulin, lưu lượng máu, nhiệt độ và các hoạt động thể chất. Thông tin về tác dụng cụ thể sau khi tiêm dưới da được minh họa như sau:
Biểu đồ trên phản ánh số lượng glucose tương đối theo thời gian cần để duy trì nồng độ đườnq huyết toàn phần của bệnh nhân gần với nồng độ lúc đói và là một chỉ thị về tác dụng cúa những insulin này trên sự chuyển hóa glucose theo thời gian.
Hấp thu và sinh khả dụng
Các nghiên cứu trên người tình nguyện khỏe mạnh và bệnh nhân đái tháo đường cho thấy Humalog được hấp thu nhanh hơn insulin người tác dụng ngắn . Ở những người tình nguyện khỏe mạnh dùng Humalog tiêm dưới da với liều dao động từ 0,1 đến 0,4u/kg, nồng độ đỉnh đã đạt được trong vòng 30 đến 90 phút sau khi dùng thuốc.
Khi người tình nguyện khỏe mạnh dùng liều tương đương với insulin người tác dụng ngắn, nồng độ đỉnh đạt được trong vòng từ 50 đến 120 phút sau khi dùng thuốc. Kết quả đạt được tương tự ở những bệnh nhân đái tháo đường type 1.
Hình 1: Nồng độ Humalog và insulin huyết thanh sau khi tiêm dưới da, insulin người tác dụng ngắn hoặc Humalog (0.2U/kg) ngay trước ăn nhiều tinh bột của 10 bệnh nhân đái tháo đường type 1.
Nồng độ insulin cơ bản được duy trì là 0,2ml/phút/kg insulin người.
Humalog được hấp thụ ở một tỷ lệ nhanh hơn một cách nhất quán với insulin người tác dụng ngắn ở nam giới tình nguyện khỏe mạnh 0,2u/kg ở dưới da bụng, cơ delta, hoặc đùi. Sau khi tiêm Humalog ở bụng nồng độ thuốc trong huyết thanh cao hơn và thời gian tác dụng hơi ngắn hơn so với sau khi tiêm vào cơ delta hoặc dưới da đùi. Sinh khả dụng Humalog tương tự như của insulin người tác dụng ngắn. Sinh khả dụng tuyệt đối sau khi tiêm dưới da trong khoảng từ 55% đến 77% với liều 0,1 - 0,2u/kg.
Giá trị trung bình dưới đường cong nồng độ insulin huyết thanh - thời gian không đến vô cùng là 2390pmol hr/l. Nồng độ insulin huyết thanh đỉnh trung bình là 909pmol/l. Thời gian trung bình để đạt nồng độ tối đa là 1,0 giờ.
Phân bố
Khi tiêm tĩnh mạch như tiêm bolus liều 0,1 và 0,2u/kg ở 2 nhóm người tình nguyện khỏe mạnh riêng biệt, thể tích phân bố trung bình của Humalog giảm khi tăng liều (1,55 và 0,72l/kg, tương ứng) trái ngược với của insulin người tác dụng ngắn, thể tích phân bố là như nhau giữa 2 nhóm liều (1,37 và 1,12l/kg tương ứng với liều 0,1 và 0,2u/kg).
Chuyển hóa
Các nghiên cứu về sự chuyển hóa trên người chưa được hiện. Tuy nhiên, các nghiên cứu trên động vật cho thấy sự chuyển hóa Humalog giống như của insulin người tác dụng ngắn.
Thải trừ
Sau khi tiêm dưới da Humalog Kwikpen, thời gian bán thải ngắn hơn so với insulin tác dụng ngắn (1 so với 1,5 giờ). Khi tiêm tĩnh mạch, Humalog và insulin người tác dụng ngắn thể hiện độ thanh thải phụ thuộc liều tương tự nhau, với độ thanh thải trung bình là 21,0ml/phút/kg và 21,4 ml/ph tương ứng (liều 0,1u/kg), và 9,6ml/phút/kg và 9,4ml/phút/kg, tương ứng (liều 0,2u/kg). Theo đó, thời gian bán thải trung bình của Humalog là 0,85 giờ (51 phút) và 0,92 giờ (55 phút), tương ứng với liều 0,1u/kg và 0,2u/kg, và thời gian bán thải trung bình của insulin người tác dụng lần lượt là 0,79 giờ (47 phút) và 1,28 giờ (77 phút), tương ứng với 0,1u/kg và 0,2u/kg.
Khi được tiêm dưới da, Humalog Kwikpen khởi phát tác dụng nhanh hơn và có thời gian tác dụng ngắn hơn so với insulin người tác dụng ngắn.
Thuốc có thể được dùng: Đường tiêm dưới da, đường truyền dưới da liên tục (bơm insulin), đường dùng tiêm tĩnh mạch.
Luôn kiểm tra các sản phẩm thuốc tiêm bằng mắt để xem có các hạt lạ hoặc có sự đổi màu gì không.
Liều dùng của bút tiêm Humalog Kwikpen phải tùy thuộc vào từng bệnh nhân. Việc theo dõi đường huyết là hết sức cần thiết đối với tất cả các bênh nhân điều trị bằng insulin.
Tổng nhu cầu insulin hàng ngày có thể thay đổi và thông thường là từ 0,5 đến 1 đơn vị/kg/ngày. Nhu cầu insulin có thể thay đổi khi căng thẳng, bệnh nặng, hoặc khi thay đổi chế luyện tập thể lực, ăn uống, hoặc khi sử dụng đồng thời các thuốc khác.
Đường dùng dưới da
Nên dùng Humalog Kwikpen trước bữa ăn 15 phút hoặc ngay sau bữa ăn.
Bút tiêm insulin Humalog Kwikpen dùng đường tiêm dưới da thường được sử dụng trong phác đồ cùng với một insulin tác dụng trung bình hoặc tác dụng kéo dài.
Nên tiêm dưới da Humalog Kwikpen vào thành bụng, đùi, bắp tay hoặc mông. Các vị trí tiêm nên được quay vòng trong một vùng (bụng, đùi, bắp tay, hoặc mông), từ một vị trí tiêm đến vị trí tiếp theo để tránh nguy cơ loạn dưỡng mỡ (xem phần “Tác dụng không mong muốn”).
Truyền dưới da liên tục (Bơm Insulin)
Humalog có thể được dùng theo đường truyền dưới da liên tục bằng một bơm insulin bên ngoài. Không sử dụng insulin pha loãng hoặc insulin dạng trộn trong bơm insulin để bên ngoài. Nên quay vòng các vị trí tiêm truyền trong một vùng để giảm nguy cơ loạn dưỡng mỡ. Thay Humalog trong bình chứa của bơm ít nhất mỗi 7 ngày, thay bộ truyền dịch và vị trí truyền ít nhất mỗi 3 ngày.
Khi khởi đầu liệu pháp sử dụng bơm truyền insulin để bên ngoài, cần dựa trên tổng liều insulin hàng ngày trong phác đồ trước đó. Mặc dù có sự thay đổi đáng kể giữa các bệnh nhân, khoảng 50% tổng liều thường được sử dụng như liều Humalog bolus theo bữa ăn và phần còn lại được sử dụng như liều tiêm truyền nền. Humalog được khuyến cáo nên sử dụng với các hệ thống bơm phù hợp cho truyền insulin như MiniMed, Disetronic, và các bơm khác tương đương.
Đường dùng tĩnh mạch
Humalog có thể dùng đường tĩnh mạch dưới sự giám sát về y khoa và theo dõi chặt chẽ nồng độ đường huyết và kali máu để tránh hạ đường huyết và hạ kali (xem mục “Cảnh báo đặc biệt và thận trọng khi dùng"). Nên sử dụng Humalog ở nồng độ từ 0,1u/ml đền 1,0u/ml trong dung dịch tiêm truyền chứa natri clorid 0,9%.
Lưu ý: Liều dùng Humalog Kwikpen trên chỉ mang tính chất tham khảo. Liều dùng cụ thể tùy thuộc vào thể trạng và mức độ diễn tiến của bệnh. Để có liều dùng phù hợp, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên viên y tế.
Không có định nghĩa cụ thể về quá liều insulin bởi nồng độ glucose huyết thanh là kết quả của các tương tác phức tạp giữa nồng độ insulin, glucose sẵn có và các quá trinh trao đổi chất khác.
Hạ đường huyết có thể là kết quả cùa sự hoạt động quá mức của insulin so với lượng thức ăn ăn vào và năng lượng tiêu hao.
Hạ đường huyết có thể dẫn đến bơ phờ, lú lẫn, đánh trống ngực, nhức đầu vã mồ hôi và nôn mửa.
Các cơn hạ đường huyết nhẹ có thể được xử lý bằng cách uống glucose hoặc các sản phẩm có đường hoặc saccharat.
Việc điều trị hạ đường huyết nặng vừa phải có thể bằng cách tiêm bắp hoặc tiêm dưới da glucagon, sau đó ăn hoặc uống carbohydrat khi bệnh nhân đã hồi phục hoàn toàn. Những bệnh nhân không đáp ứng với glucagon phải truyền tĩnh mạch dung dịch glucose.
Nếu bệnh nhân bị hôn mê, nên tiêm bắp hoặc tiêm dưới da glucagon, tuy nhiên, cần dùng dung dịch glucose đường tĩnh mạch nếu không có glucagon hoặc nếu bệnh nhân không đáp ứng với glucagon. Bệnh nhân cần được ăn ngay sau khi tỉnh.
Duy trì lượng carbohydrat đưa vào và cần phải theo dõi bởi hạ đường huyết có thể xuất hiện lại ngay sau khi hồi phục lâm sàng.
Trong trường hợp khẩn cấp, hãy gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
Nếu bạn quên một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt ngay khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Lưu ý rằng không nên dùng gấp đôi liều đã quy định.
Khi sử dụng thuốc Humalog Kwikpen, bạn có thể gặp các tác dụng không mong muốn (ADR).
Thường gặp:
Ngoài ra các phản ứng không mong muốn khác cũng được ghi nhận: Hạ đường huyết, rối loạn dưỡng mỡ, tăng cân, phù ngoại vi, tắc đường truyền, phản ứng tại chỗ, phản ứng dị ứng, hạ kali huyết…
Chi tiết về các phản ứng không mong muốn vui lòng xem kỹ tờ hướng dẫn sử dụng.
Hướng dẫn cách xử trí ADR
Các phản ứng tại chỗ sẽ dần hết trong quá trình điều trị.
Teo mô mỡ dưới da có thể điều trị khỏi bằng cách tiêm insulin động vật tinh khiết hơn hay insulin người vào trong hay xung quanh chỗ bị teo.
Phì đại mô mỡ có thể tránh được bằng cách luân chuyển vị trí tiêm thường xuyên.
Hạ đường huyết: Người bệnh phải nhận biết các dấu hiệu báo trước cơn hạ đường huyết (ví dụ: Ra mồ hôi, chóng mặt, run) và có thể vượt được bằng cách ăn thức ăn hoặc uống nước có đường.